Κρόια ή Κρόγια

(Kruje). Πόλη (19.400 κάτ. το 2003) της Αλβανίας, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας (372 τ. χλμ., 64.200 κάτ. το 2003). Είναι χτισμένη στα ΒΔ των Τιράνων, στις πλαγιές του όρους Σάρα Σαντούκ. Η Κ. αναφέρεται από τον Ακροπολίτη από το 1277. Το 1393 την κατέλαβαν οι τρεις αδελφοί Βάλσιτς, ηγεμόνες της Ζέτας (αργότερα Μαυροβούνιο). Το 1394 αποτέλεσε κτήση του Μάρκου Μπαρμπαρίγου, ο οποίος την εκχώρησε με σύμβαση στη Βενετία, αλλά τον ίδιο χρόνο την παρέδωσε στους Τούρκους. Παρέμεινε στην κατοχή των τελευταίων έως το 1443, οπότε απελευθερώθηκε από τον Σκεντέρμπεη (Γεώργιο Καστριώτη). Μέχρι το 1468 παρέμεινε στο επίκεντρο της προσοχής ολόκληρης της Ευρώπης, εξαιτίας των φοβερών μαχών που διεξήγαγε ο Σκεντέρμπεης εναντίον των Τούρκων. Μεταξύ 1700 και 1800 η Κ. γνώρισε μεγάλη ακμή στους τομείς του εμπορίου, της βιοτεχνίας και, ιδιαίτερα, της χρυσοχοΐας. Χτίστηκαν εκεί αξιόλογες κατοικίες και κτίρια. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου η πόλη καταστράφηκε αλλά ξαναχτίστηκε όπως ήταν στα χρόνια της μεγάλης της ακμής (1860-70). Στο κέντρο της πόλης βρίσκεται αρχαίο φρούριο, το οποίο ανεγέρθηκε από τους Βενετούς, επεκτάθηκε και ενισχύθηκε στα χρόνια του Σκεντέρμπεη. Το κτίσμα καταστράφηκε από σεισμό το 1617, ξαναχτίστηκε, αλλά τα τείχη του κατεδαφίστηκαν το 1832 με διαταγή του Ρεσίτ πασά. Φαίνεται ότι από το φρούριο αυτό πολέμησε ο Σκεντέρμπεης εναντίον των Τούρκων. Γύρω από το φρούριο υπάρχει παλαιός συνοικισμός και από εκεί ένας δρόμος οδηγεί στην πόλη. Η ονομασία της Κ. οφείλεται στις πολλές πηγές που έχει η περιοχή της.